ਚੀਨ ’ਚ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ’ਚ ਵੱਧਦੀ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਅਤੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੁੰਦੀ ਘਰੇਲੂ ਮੰਗ ਦਾ ਅਜਿਹਾ ਚੱਕਰ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ, ਜੋ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਟੁੱਟਦਾ ਨਹੀਂ ਦਿਸ ਰਿਹਾ, ਅਜਿਹੇ ’ਚ ਚੀਨ ਸਰਕਾਰ ਸਾਹਮਣੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਸਮੱਸਿਆ ਇਹ ਖੜ੍ਹੀ ਹੋ ਗਈ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਭੈੜੇ ਚੱਕਰ ’ਚੋਂ ਕਿਵੇਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਿਆ ਜਾਵੇ। ਜੇ ਚੀਨ ਲੰਮੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਇਸ ਚੱਕਰ ’ਚ ਫਸਿਆ ਰਿਹਾ ਤਾਂ ਉਸ ਦੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਆਰਥਿਕ ਬਦਹਾਲੀ ਵੱਲ ਵਧੇਗਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਸਰਕਾਰ ਕੋਲ ਇਸ ਸਥਿਤੀ ਦਾ ਕੋਈ ਤੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ ਪਰ ਉਹ ਇਕ ਨਵੀਂ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੰਗ ਬਾਜ਼ਾਰ ’ਚ ਪੈਦਾ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਖੁਦਰਾ ਵਿਕਰੀ ਨੂੰ ਆਨਲਾਈਨ ਖਰੀਦੋ-ਫਰੋਖਤ ਨੂੰ ਹੁਲਾਰਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇ ਅਤੇ ਇਸਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਮੋਬਾਇਲ ਫੋਨ ਰਾਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ। ਯੋਜਨਾ ਤਾਂ ਬਹੁਤ ਮਨ ਨੂੰ ਲੱਗਦੀ ਹੈ ਪਰ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਸਮਝ ਨਹੀਂ ਆ ਰਹੀ ਕਿ ਇਸ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਿਵੇਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ।
ਚੀਨੀ ਮੀਡੀਆ ’ਚ ਛਪੀ ਇਕ ਰਿਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ ਚੀਨ ’ਚ ਇਸ ਸਾਲ ਦੂਜੀ ਤਿਮਾਹੀ ’ਚ ਸੇਵਾ ਸੈਕਟਰ ’ਚ ਮੰਦੀ ਦਿਸਣ ਲੱਗੀ। ਇਸ ਪਿੱਛੋਂ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਕੁਝ ਕਦਮ ਉਠਾਏ, ਕਾਈਸ਼ਿੰਗ ਚਾਈਨਾ ਸਰਵਿਸਿਜ਼ ਪਰਚੇਜ਼ਿੰਗ ਮੈਨੇਜਰਜ਼ ਇੰਡੈਕਸ ਭਾਵ ਪੀ. ਐੱਮ. ਆਈ. ਅਪ੍ਰੈਲ ਪਿੱਛੋਂ ਡਿੱਗਦੀ ਚਲੀ ਗਈ ਹਾਲਾਂਕਿ ਪੀ. ਐੱਮ. ਆਈ. ’ਚ ਇਹ ਗਿਰਾਵਟ ਇਸ ਸਾਲ ਜਨਵਰੀ ਤੋਂ ਦੇਖੀ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ ਪਰ ਮਈ ’ਚ ਇੱਥੇ ਇਸਦੀ ਦਰ 57.1 ਸੀ ਤਾਂ ਉੱਥੇ ਹੀ ਜੂਨ ’ਚ ਇਹ ਹੋਰ ਘੱਟ ਕੇ 53.9 ’ਤੇ ਆ ਗਈ।
ਇਕ ਚੀਨੀ ਅਧਿਕਾਰੀ ਸ਼ੰਗ ਸ਼ਾਨਚੀਏ, ਜੋ ਚੀਨ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਸੁਧਾਰ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਹਨ, ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਸੀ ਕਿ ਖਪਤ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ’ਚ ਤੇਜ਼ੀ ਲਿਆਂਦੀ ਜਾਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ, ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਨਿਵੇਸ਼ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਖਪਤ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਨੂੰ ਵਧਾਇਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਵੇਂ ਉਤਪਾਦਾਂ ਨੂੰ ਬੜਾਵਾ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੇ ਕਦਮਾਂ ਨੂੰ ਇਕੋ ਵੇਲੇ ਚੁੱਕ ਕੇ ਚੀਨ ’ਚ ਘਰੇਲੂ ਮੰਗ ਨੂੰ ਬੜਾਵਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਚੀਨ ’ਚ ਨੌਜਵਾਨ ਵਰਗ ਨੂੰ ਚੰਗੀਆਂ ਨੌਕਰੀਆਂ ਨਹੀਂ ਮਿਲ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ ’ਚ ਉਹ ਨੌਕਰੀ ਲਈ ਮਾਰੋਮਾਰੀ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸਗੋਂ ਸ਼ਾਂਤੀ ਨਾਲ ਘਰ ਬੈਠਾ ਹੋਇਆ ਹੈ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਘੱਟ ਪੈਸਿਆਂ ਨਾਲ ਹੀ ਦੂਜੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਦੀ ਸੈਰ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਚੀਨੀ ਨੌਜਵਾਨ ਛੋਟੇ-ਮੋਟੇ ਕੰਮ ਤਾਂ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਪਰ ਉਹ ਸਿਰਫ ਆਪਣੀਆਂ ਲੋੜਾਂ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜਦ ਉਸਦੇ ਮਕਾਨ ਦੇ ਕਿਰਾਏ, ਖਾਣ-ਪੀਣ ਅਤੇ ਬਾਹਰ ਘੁੰਮਣ ਦੇ ਪੈਸੇ ਜਮ੍ਹਾ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਉਹ ਨੌਕਰੀ ਛੱਡ ਕੇ ਸ਼ਹਿਰ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਘੁੰਮਣ ਨਿਕਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨੌਕਰੀ ’ਚ ਆਪਣਾ ਕਰੀਅਰ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਜੱਦੋ-ਜਹਿਦ ’ਚ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ ਨਹੀਂ ਹੋ ਰਿਹਾ।
ਜੀਲੀਆਨ ਰਿਕਰੂਟਮੈਂਟ ਜੋ ਕਿ ਇਕ ਚੀਨੀ ਮਨੁੱਖੀ ਸਰੋਤ ਏਜੰਸੀ ਹੈ, ਦੇ ਸਰਵੇ ਅਨੁਸਾਰ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਜਿੱਥੇ 15.9 ਫੀਸਦੀ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਸਲੋਅ ਇੰਪਲਾਇਮੈਂਟ ਨੂੰ ਚੁਣਿਆ ਸੀ ਉੱਥੇ ਹੀ ਇਸ ਸਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਧ ਕੇ 18.9 ਫੀਸਦੀ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਸਲੋਅ ਇੰਪਲਾਇਮੈਂਟ ਦਾ ਮਤਲਬ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਲੋਕ ਸਿਰਫ ਜਿਊਂਦੇ ਰਹਿਣ ਲਈ ਉਸ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਨੌਕਰੀ ਕਰਦੇ ਹਨ ਜਦ ਤੱਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਮੁੱਖ ਲੋੜਾਂ ਪੂਰੀਆਂ ਨਹੀਂ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ। ਅਜਿਹੇ ’ਚ ਉਹ ਆਪਣੇ ਕਰੀਅਰ ’ਤੇ ਧਿਆਨ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦੇ ਕਿਉਂਕਿ ਜੇ ਉਹ ਮਿਹਨਤ ਕਰਨਗੇ ਤਾਂ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਸਦਾ ਫਲ ਨਹੀਂ ਮਿਲਣ ਲੱਗਾ।
ਨੈਸ਼ਨਲ ਬਿਊਰੋ ਆਫ ਸਟੈਟਿਸਟਿਕਸ ਦੀ 15 ਜੂਨ ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਰਿਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ ਸ਼ਹਿਰੀ ਖੇਤਰਾਂ ’ਚ ਅਪ੍ਰੈਲ ਅਤੇ ਮਈ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ’ਚ ਬੇਰੋਜ਼ਗਾਰ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਫੀਸਦੀ ਇਸ ਸਮੇਂ 5.2 ਫੀਸਦੀ ਸੀ, ਉੱਥੇ ਹੀ 16 ਤੋਂ 24 ਸਾਲ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੀ ਬੇਰੋਜ਼ਗਾਰੀ ਦਰ 20.8 ਫੀਸਦੀ ਹੈ ਅਤੇ 25 ਤੋਂ 59 ਉਮਰ ਹੱਦ ’ਚ ਇਹ 4.1 ਫੀਸਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਚੀਨ ’ਚ ਕੁੱਲ 60 ਲੱਖ ਬੇਰੋਜ਼ਗਾਰ ਸੜਕਾਂ ’ਤੇ ਘੁੰਮ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ’ਚ ਇਸ ਸਾਲ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਪੂਰੀ ਕਰ ਕੇ ਨੌਕਰੀ ਲਈ ਤਿਆਰ 1 ਕਰੋੜ 16 ਲੱਖ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦਾ ਹੋਰ ਵਾਧਾ ਹੋਵੇਗਾ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਬਾਜ਼ਾਰ ’ਚ ਨੌਕਰੀਆਂ ਨਹੀਂ ਹਨ।
ਯੂ. ਪੀ. ਏ. ਤੇ ਰਾਜਗ ਦੀ ਅੱਗੇ ‘ਭਿਆਨਕ ਲੜਾਈ ਲਈ ਤਿਆਰੀ
NEXT STORY 
